Bu sözləri döyülən şagirdlə bağlı AzEdu.az-a danışan psixoloq Fərqanə Mehmanqızı deyib. Onun sözlərinə görə, insan şəxsiyyəti 8 yaşınadək formalaşır:

 

“Bu yaşdakı uşaqlarla müəllim və valideynlərin münasibəti onların xarekterini formalaşdırır. Düzgün olmayan davranışlar uşaqlarda travmalara və şəxsiyyət pozulmalarına səbəb ola bilər. Bu da təbii olaraq, sağlam cəmiyyətin formalaşmasında problemlər yaradacaq. Bir neçə ildən sonra deyəcəyik ki, cəmiyyət psixoloji problemlərlə doludur. Bir insanı ətrafı ilə olan münasibətləri qoruyur. Ətraf da özündən başqa hər kəsdir. Ətrafın bizə olan münasibəti özümüzə olan qiyməti müəyyən edir. Şəxsiyyətin formalaşmasında əsas faktoru isə ana oynayır. Ana güvən, güc, cəsarət deməkdir. O, övladına ya psixoloji, ya fiziki təcavüz edirsə, bu, artıq şəxsiyyətin alçaldılmasıdır. Qız və ya oğlan olmasından asılı olmayaraq, şəxsiyyəti alçalan şəxs özünə hörmət etmir. Hər halda, uşağı döyəndə “mənim balam” deyib döymürlər. Uşaq dərk etməsə də, onun beynində bəzi ifadələrin təməli qoyulur: “mən pisəm”, “sən busan”. Təmələ diqqət yetirin: “sən busan”. El arasında bir söz var ki, mərdi qova-qova namərd edərlər. Bir insana nə qədər sən pissən desən, o adam bunu qəbul edəcək. Həmin fərd 17 yaşından özünü cəmiyyətdə daha aqresiv göstərməyə başlayacaq. Bu yaşa çatanda da valideyn deyir ki, əvvəl gül kimi uşaq olub. Xeyr, əvvəl gül kimi olmayıb. Sadəcə yaşının passiv dövrünü yaşayırdı”.

 

 

“Uşaq müəllim tərəfindən də təhqir olunursa, vay o şagirdin halına. “Mən bilirəm, sən bunu bacaracaqsan”, “bu məsələni birlikdə həll edək”, “mən bilirəm ki, sən ağıllı qızsan” demək lazımdır ki, şagirdin beyninə təlqin olunsun. Onun güvəndiyi insan ona güvənirsə, uşaqda da özgüvən formalaşır. Beləcə cəmiyyətə faydalı insan yetişir. Bu gün deyirik ki, intiharlar çoxalıb. İntiharın səbəbləri elə bunlardır. Əgər mən özümə nifrət edirəmsə, başqası mənə necə hörmət edə bilər? Başqasının yanında necə hörmət qazana bilərəm?! İnsanın şəxsiyyətində də tək qida sevgidir. Bütün bunlar mənəvi aclığa gətirib çıxarır ki, bunun da sonu intihardır”.