IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının ikiqat mükafatçısı, 14 yaşında Azərbaycanı böyüklərin Olimpiadasında təmsil etməklə ölkəmizin idman tarixinə düşmüş üzgüçü Fatimə Alkərəmovanın Oxu.Az saytına müsahibəsi
– İdmana gəlməmişdən öncə nə işlə məşğul idiniz?
– 3-6-cı siniflərdə oxuyanda peşəkar şəkildə pianoda ifa edirdim. Sonra pianoya marağım itdi. Uşaq vaxtdan üzgüçülüyə marağım olub. Çünki elə kiçik yaşlardan su ilə oynayırdım. Həmişə internetdə üzgüçülərin çıxışlarına baxırdım. Pianonu atdıqdan sonra təxminən 10 yaşımda üzgüçülüyə getməyə başladım. İlk dəfə qardaşım bu idman növü ilə məşğul olurdu. Lakin o, həvəskar formada üzgüçülüyə gedirdi. O gedəndən sonra məndə də üzgüçülüyə daha da maraq artmışdı.
– Amma yəqin ki, peşəkar səviyyəyə yüksələcəyinizi gözləmirdiniz...
– İlk üç aydan sonra qolçaqları çıxarıb yarışa çıxdım. “Şən Delfin” adlı həmin yarışda 50 metrə üzərək üçüncü yeri tutdum. Beş ay sonra Bakı çempionatında sərbəst üsulla çıxış edərək bürünc medal qazandım. Bundan sonra üzgüçülüyü peşəkar şəkildə davam etdirməyə başladım.
– Suya marağınızın olduğunu dediniz. Su idman növləri çoxdur. Bəs niyə məhz üzgüçülük sizin diqqətinizi daha çox çəkdi?
– Daha çox marağım sürətlə üzməyə idi. Buna görə üzgüçülüyü istəyirdim. Suda rəqs, vaterpolo, suya tullanma idman növləri olsa da, üzgüçülük daha çox diqqətimi çəkirdi.
– Valideynlər bu yöndə maneə törətmirdi? Söhbət sizin “plavki” ilə üzməyinizdən yox, bu işlə peşəkar şəkildə məşğul olmaqla xarici ölkələrə getməyinizdən gedir...
– Bu barədə bəxtim gətirib, düzü. Çünki valideynlərim də idmandan çıxıb. Anam Gülzar Mirəliyeva voleybolçu və peşəkar şahmatçı, atam Vüqar Alkərəmov isə ağırlıqqaldıran və pəhləvan olub.
– Adətən, qardaşlar qısqanc olur. Belə qısqanclığı hiss edirsiniz?
– Bəli, özü də çox. Amma yenə də görür ki, bu işi istəyirəm, mənə mane olmur. Ailəm mənə həmişə dəstəkdir. Hətta başqa ölkələrdən məşqçilər də tuturuq.
– 2016-cı il Rio Olimpiadasında iştirak etməyiniz özünüz üçün gözlənilməz oldu?
– Bəli. Bizdən mən və Yuliya Stisyuk Braziliyaya getməyə namizəd idik. İkimizdən biri “vayld kard” vasitəsilə getməli idik. Eşidəndə ki mən seçilmişəm, sevincimin həddi-hüdudu yox idi. Bunu bildikdən sonra məşqləri artırdım.
Orada öz yaşıma görə yaxşı nəticə göstərdim. Çünki əvvəl bir dəqiqədən tez finişə çata bilmirdim. İndi isə bu göstərici mənim üçün asandır. Riodakı çıxışımda təsnifat mərhələsində 59.43 saniyə ilə finişə üçüncü çatdım.
Amma ümumi yekunda final mərhələsinə vəsiqə qazana bilmədim. Bununla belə, orada hamıdan yeni bir şey götürməyə çalışdım. İnşallah, növbəti Olimpiadada daha yaxşı nəticə göstərərəm.
– Avropa Oyunlarında yaşınız hələ 12 olduğundan iştirak edə bilmədiniz. Hətta bunun üçün Avropa Olimpiya Komitəsinə müraciət edilsə də, bir xeyri olmadı. Maraqlıdır ki, bu il Bakıda keçiriləcək Avropa Gənclərin Olimpiya Festivalına da yaşınız çox olduğundan düşmürsünüz...
– 2015-ci ildə o yarış olanda üzgüçülüklə iki il idi ki, məşğul olurdum. Ona görə də medal qazanacağım inandırıcı deyildi. Amma yarımfinal və finala vəsiqə qazanacağıma əmin idim...
Daha bir maraqlı məqam isə odur ki, builki Avropa Oyunlarına üzgüçülük salınmayıb deyə, iştirak edə bilməyəcəyəm (gülür). Amma 2017-ci ildə Macarıstanın Dyör şəhərində keçirilmiş Gənclərin Olimpiya Festivalında iştirak etmişdim. Orada finala çıxdım.
Bu, Azərbaycan üzgüçülük tarixində bu yarış üçün bir ilk idi. Çünki əvvəl bizim gənc üzgüçülərimizdən heç kim bu turnirin final mərhələsinə vəsiqə qazana bilməmişdi.
– İslamiadada 100 metr məsafəyə komanda yarışlarında – həm sərbəst, həm də kompleks üzgüçülükdə iki bürünc medal qazandınız. Bildiyimə görə, bu əyarın keyfiyyəti daha yüksək ola bilərdi. Nə mane oldu?
– Bir neçə məqam. Bir dəfə geyindiyim formam cırıldı. Məcburiyyətdən onunla finala çıxdım. Çünki formanı dəyişməyə vaxt yoxdur. Onu dəyişmək hardasa yarım saat çəkir. Çünki o, bədəndən 4-5 ölçü kiçik olur. O biri məsafələrdə isə gücümü hesablaya bilmədim, səhvə yol verdim.
– Amma mən şəxsi məşqçinizdən başqa cür eşitmişəm. Siz irəlidə olduğunuzu görüb, artıq qazanacağınız pul barədə düşünmüsünüz. Həmin vaxt bunu düşünməyə necə vaxt tapdınız?
– (gülür) O dəqiqə fikirləşdiyimiz çox şey olur. Texnika, ayaq, əlləri fikirləşirsən. Çünki nəyisə səhv etsən, sürət azalır. Başlanğıcda sürətdə səhvə yol verdim. Finişə çataçatda qızıla yaxın olsam da, gördüm ki, əzələlərim çatdırmır. İki saniyə fərqlə geridə qaldım. 4,25 saniyə ilə finişə çatdım.
– Üzgüçülərdən çox eşidirik. Bizlərə üzgüçülüyün üsullarını izah edərdiniz...
– Üzgüçülük deyiləndə kompleks ağla gəlir. Kompleks üzgüçülük dörd növün birləşmiş formasıdır: delfin, arxasıüstə, qurbağa və sərbəst.
Delfin kimi üzməyə peşəkar üzgüçülükdə “flay” və ya “baterflay” (butterfly) deyilir. Azərbaycanda qısaca “bat” kimi də işlədilir.
Arxasıüstə ingiliscə “bakströk” (backstroke), qurbağa formasında üzməyə isə rus dilində “brass”, ingiliscə “brestströk” (breaststroke) deyilir. Sərbəst üsulla üzmək isə “fristayl” (freestyle) adlanır.
– Yayda Koreyada dünya çempionatı olacaq. Bizdən Maksim Şemberevin orada iştirak edəcəyi dəqiqdir. Sizin iştirakınız nə dərəcədə mümkündür?
– Vəsiqə qazanmağım 90 faiz realdır... Ötən il Argentinadakı yeniyetmələrin Yay Olimpiadasında zəif çıxış etdim. Çünki həmin turnirə üç həftə qalmış məşqçisiz çalışdım və planlarımız pozuldu. Yığma məşqçisi başqa yarışa getdi deyə, mən tək qaldım. Olimpiadaya hazırlaşan bir idmançı üçün üç həftə tək məşq etməyim çox pisdir. Argentinada olanda bunu hiss etdim. Hər şeyin səhv getdiyini gördüm.
– Üzgüçülükdə Maykl Felpsin bir yarışdan bir neçə medalla qayıtması faktı var. Sizdə bir yarışdan maksimum neçə medal olub?
– Yeddi. Bu, 2013-cü ildə Belarusda keçirilmiş “Kubok Nadejdı” adlı beynəlxalq turnir idi. Çıxış etdiyim ilk xarici turnir idi. Ancaq Azərbaycan çempionatında vaxt olub ki, 16 yerin hamısında birinci yeri tutmuşam.
– Əvvəlki müsahibələrinizdən birində neçə dəfə Azərbaycan çempionatında qızıl medal qazandığınızı dəqiq bilmədiyinizi demisiniz. Artıq saymırsınız?
– (gülür) 56 dəfə qızıl medal qazanmışam, 11 dəfə ikinci, beş dəfə isə üçüncü olmuşam. Mən Azərbaycan çempionatında heç vaxt özümə rəqib görməmişəm. Çox güc sərf etmədən qalib olmuşam. Çalışıram ki, dünya və Avropa çempionatlarında böyüklərin yarışında yer tutum.
– İslamiadada qazandığınız pulu neylədiniz?
– Pul kartımı valideynlərimə verdim. Çünki onlar mənim üçün hər şeyi edirlər.
– Susuz özünüzü necə təsəvvür edirsiniz?
– Argentinada başıma gəlib. O yarışdakı zəif nəticəmdən sonra hardasa iyirmi gün üzmədim. Çünki o yarışa uzun müddət idi ki, hazırlaşırdım. Ona görə də mənə psixoloji təsir etmişdi. Dedim ki, bəlkə, üzməsəm, özümə gələrəm. Susuz qalmaq mənim üçün çox çətindir. Onda özümü çox qəribə hiss edirəm. Yorğun, halsız oluram, pozitiv ola bilmirəm.
– Belə demək mümkünsə, özünüzü quruda balıq kimi hiss edirsiniz...
– Bəli. Gülə bilmirəm. Amma suya girib çıxdıqdan sonra kefim açılır. Elə bil hər şey dəyişir. Sudan başqa insan kimi çıxıram. Bundan həzz alıram.
– Səhv etmirəmsə, çəkiniz bir az artıqdır...
– Elədir. Argentinadan sonra artıb. İdman qidalarını səhvən bir qədər artıq qəbul etdim. Bu da istər-istəməz çəkimi artırdı. İndi əvvəlki şəxsi məşqçim Zamir Əzizovun yanına qayıtmışam. Onunla işlədikdən bəri altı kiloqram çəki atmışam. İndi daha 10 kiloqram azaltmalıyam. 65 kq olmalıyam.
– 11-ci sinif şagirdisiniz. İdman məktəb həyatına mane olmur?
– Özüm “Əhmədli”də yaşayıram. Oxuduğum lisey isə “Neftçilər”də yerləşir. Məşq yerim Yasamaldadır. Bununla belə, liseydən mənə dəstək olurlar. Qəbul imtahanları yaxınlaşır deyə, məşqləri azaltmalı olmuşam. Səhər məşqlərdən çıxıb hazırlıqlara gedirəm, ordan çıxıb məşqə qoşuluram ki, bu da çox çətin olur.
– Gələnilki Tokio Olimpiadası ilə bağlı arzunuz nədir?
– Qızıl medal qazanmaq çətin olacaq. Ancaq arzum budur ki, bütün dünyaya müsəlman Azərbaycanından bir üzgüçü qızın 4-5 medal qazandığını göstərim.
– Qız üzgüçülər arasında dünyada kumirin kimdir?
– Macarıstanlı Katinqka Hossu. Bu idmançı hələ 10 il ərzində medallar qazanacaq. İnşallah, mən ona çatacağam. Onunla Rioda şəklim də var.
kitabı
