"Nature” jurnalında dərc olunan yeni tədqiqat Qərbi Avropada məlum olan ən qədim insan üzünün fraqmentinin kəşf olunduğunu bildirir. Sözügedən tapıntı bölgədə erkən Pleystosen dövründə iki fərqli insan növünün yaşadığını təsdiqləyir.
AzEdu.az “Science Daily” saytına istinadla xəbər verir ki, tədqiqatın aparıcı müəllifi, İnsan Paleoekologiyası və Sosial Təkamülü üzrə Katalan İnstitutunun (IPHES-CERCA) əməkdaşı dr. Rosa Huguet, həmçinin UCL Antropologiya Fəxri Professoru və İnsan Təkamülü Araşdırma Mərkəzinin (CENIEH) direktoru dr. Maria Martinon-Torres və digər beynəlxalq mütəxəssislər bu araşdırmaya rəhbərlik ediblər.
Üz fraqmenti 2022-ci ildə İspaniyada yerləşən arxeoloji qazıntı sahəsindən aşkar edilib. Təxminən iki il ərzində aparılan ətraflı analizlər nəticəsində müəyyən edilib ki, bu üz fraqmenti yetkin bir insana məxsus olub və üzün sol hissəsini təşkil edir. Tapıntıya tədqiqatçılar tərəfindən çəhrayı (“pink”) adı verilib. Rekonstruksiya və təsnifat prosesində ənənəvi konservasiya üsulları ilə yanaşı, qabaqcıl 3D təsvir və analiz texnologiyalarından istifadə edilib. Bununla belə, dr. Martinon-Torres qeyd edir ki, mövcud sübutlar tapıntının dəqiq təsnifatı üçün hələ də kifayət deyil. Buna görə də fraqment “Homo aff. erectus” kimi təyin edilib ki, bu da onun “Homo erectus” növünə yaxın olduğunu, lakin tam aid edilmədiyini göstərir. Kəşf edilən üz fraqmenti ilə yanaşı, qazıntı sahəsində daş alətlər və kəsilmiş heyvan qalıqları da tapılıb. Bu tapıntılar həmin dövrdə yaşamış erkən avropalıların mövcud heyvan ehtiyatlarını yaxşı tanıdıqlarını və onlardan sistemli şəkildə istifadə etdiklərini göstərir.
Dr. Martinon-Torres bildirib ki, Qərbi Avropada Pleystosen dövründə ən azı iki fərqli insan növü mövcud olub. Bu nəticə Homo cinsinin təkamül prosesi haqqında yeni fikirlər irəli sürür və Avropanın ən erkən sakinlərinin mənşəyi və genetik müxtəlifliyi ilə bağlı suallar yaradır. Üz fraqmentlərinin müasir analiz üsulları ilə tədqiqi qitənin ilk insanlarının tarixi və dinamikasını daha dərindən anlamağa imkan yaradır. Tədqiqatın nəticələri gələcəkdə Avropada insan təkamülünü daha geniş miqyasda öyrənmək üçün əsaslı zəmin yaradır.
