Bir ingilis dili müəllimi kimi illərdir sinifdə müşahidə etdiyim bir həqiqət var: uşağın uğuru yalnız məktəbdə əldə etdiyi biliklə formalaşmır. Ən böyük dəstək çox vaxt evdən başlayır. Valideynin marağı, münasibəti və motivasiya verməsi şagirdin ingilis dili öyrənmə tempinə birbaşa təsir edir.
Bu müşahidələr təkcə mənim fikrim deyil. OECD-nin “Education at a Glance” hesabatında vurğulanır ki, ailə dəstəyi alan şagirdlərin akademik nəticələri orta hesabla 30% daha yüksək olur. Mən bunu sinifimdə dəfələrlə görmüşəm: evdə dəstək alan uşaqlar tapşırıqları daha məsuliyyətlə yerinə yetirir, özlərini ifadə etməkdən çəkinmirlər və daha sürətlə irəliləyirlər.
2023-cü ildə Cambridge University Press-in araşdırması da maraqlı bir nəticə ortaya qoyub: valideyn həftədə ən azı iki dəfə uşağın ingilis dili ilə maraqlanarsa, şagirdin söz ehtiyatı 22%, dinləyib-anlama bacarığı isə 18% artır. Mən dəfələrlə görmüşəm ki, sadəcə 5 dəqiqəlik evdə söz kartlarına baxmaq belə uşağın dərsdə özünəinamını dəyişir.
Bəzən valideynlər mənə deyir: “Mən ingilis dilini bilmirəm, necə kömək edə bilərəm?” Əslində isə UNESCO-nun 2024-cü il hesabatında göstərilir ki, dil bilikləri önəmli deyil, əsas olan maraq və dəstəkdir. Uşağın dərsliklərinə baxmaq, tapşırığı soruşmaq, birgə qısa videoya qulaq asmaq belə yetərlidir.
Texnologiya da burada böyük rol oynayır. British Council-in araşdırmasına görə, gündə cəmi 10–15 dəqiqəlik interaktiv məşq edən şagirdlərdə danışıq və dinləmə bacarıqları 40%-ə qədər yaxşılaşa bilir. Mən də şagirdlərimə hər gün az, amma davamlı məşq etməyi tövsiyə edirəm və nəticələr göz qabağındadır.
Bir müəllim olaraq inanıram ki, ən güclü təhsil modeli “müəllim + valideyn” əməkdaşlığıdır. Biz məktəbdə bilik veririksə, valideyn evdə həmin biliyi möhkəmləndirir. Bu iki qüvvə birlikdə işləyəndə uşağın dil bacarıqları daha sağlam, daha sürətli, daha özünəinamlı şəkildə inkişaf edir.
Aynur Axundova
Qobustan rayon Cəyirli kənd Rasim Hüseynov adına ümumi orta məktəbin ingilis dili müəllimi.
