Müəllimlik dünyanın hər yerində çox müqəddəs və çətin bir peşə kimi təsvir edilmişdir. Kiməsə  nə isə öyrətmək, kiçik bir uşağın həyatına təsir etmək, bəlkə də onu dəyişdirmək dünyalara dəyər. Ancaq əlbəttə ki, hər müəllim öz işini layiqli şəkildə yerinə yetirə bilmir. Bu peşədə idealist olmaq lazımdır.

 

AzEdu.az  öz fəaliyyətləri ilə adlarını tarixin tozlu səhifələrinə yazdıran  məşhur  müəllimləri təqdim edir:

 

1.Mustafa Kamal Atatürk

Baş müəllim Mustafa Kamal Atatürk  milləti üçün atdığı hər adımda və inqilablarda təhsili hər zaman çox vacib amil olaraq  gördü. Həyatı boyu hər fürsətdə təhsilin və müəllimlərin əhəmiyyətini vurğuladı. Atatürkün bir çox fərqli sahədə etdiyi yeniliklərdən biri məktub islahatı idi.

 

1 noyabr 1928-ci ildə yeni türk hərfləri haqqında qanun qəbul edildi. Atatürk və onu təqib edən müəllimlər bu yeni əlifbanı xalqa tanıtmaq və öyrətmək üçün çalışdılar. 24 Noyabr 1928-ci ildə  Millət Məktəbləri açıldı. Millət Məktəblərinin açılışı ilə birlikdə Ulu Öndər Atatürkə Baş Müəllim adı verildi.

 

Bu səbəblə Türkiyədə  24 Noyabr "Müəllimlər Günü" müəllimlik edənlərə hörmət və sevginin  göstərildiyi vacib bir gündür olaraq qeyd edilir.

 

2.ARİSTOTEL

 

Aristotel həmişə təhsilin zəruriliyindən və müəllimlərin əhəmiyyətindən danışırdı, o özü də pedaqoq  idi. Ailələrin də təhsildə payı olduğunu, ancaq müəllimlərin təhsildə  ən vacib rola və təsirə sahib olduğunu müdafiə edirdi. "Yaxşı müəllimlər bizim biz olmağımızda, bizi düzəltməkdə mühüm rol oynayırlar və heç kimin edə bilmədiyi bir şeyi edirlər: dünya  görüşümüzü dəyişdirmək və bizi olduğumuzdan daha yaxşı yerlərə gətirmək."

 

3.Friedrich Fröbel

 

Məktəbəqədər təhsilə əhəmiyyət verən bir Alman pedaqoq idi. Uşaq bağçasının qurucusu  və eyni zamanda 19-cu əsrin ən güclü təhsil islahatçılarından biridir. İnsan beyninin inkişafının ən vacib dövrünün doğuşdan 3 yaşa qədər olduğunu aşkar edən Froebel; bir uşağın təbiətini, instinktlərini və impulslarını araşdırmağın vacibliyini vurğuladı, bu təhsilin sonrakı yaşdan daha erkən başlanmasının vacibliyini başa düşmək üçün güclü bir zəmin yaratdı.

 

4.Jan Amos Comenius

 

"Müasir təhsilin atası" kimi məşhurdur. Dərsliklərdə şəkillərdən istifadənin əhəmiyyətinin fərqinə varıb  tətbiq edən, eyni zamanda bunu ümumbəşəri təhsil konsepsiyası kimi əks etdirən ilk pedaqoqdur. İnanırdı ki, təhsil yeniyetməliyinilk günlərindən başlamalı və həyat boyu davam etməlidir.

 

Comenius, varlı və ya kasıb, istedadlı və ya əqli qüsurlu hər bir uşağın tam təhsil almaq hüququna sahib olduğuna inanırdı. Onun üçün təhsilin  məhdudlaşdırılması bəşəriyyətin tərəqqisinə böyük maneə idi. Nəticədə bir sıra əla dərsliklər yazmaqla bu məhdudiyyətləri aradan qaldırmaq üçün səy göstərdi.

 

Jan Amos Comenius'un doğum günü olan 28 Mart,  Slovakiyada "Müəllimlər Günü" olaraq qeyd olunur.

 

5.Anne Sullivan

 

Anne Sullivan Amerikalı və qismən görmə əngəlli bir müəllim idi. Görmə və eşitmə əngəli olan "Helen Keller" adlı balaca bir qızla tanış oldu. Sullivanın özünün qismən görmə əngəli  onu kiçik qızın qapalı dünyasını açmağa həvəsləndirdi. Möcüzəvi yeniliyi və uşağın potensialı sayəsində Helenin ovucuna  yazmağa əsaslanan  işarə dilindən istifadə edərək Heleni öyrətdi.

 

1957-ci ildə Sullivan Kellerin əllərindən birini axan suyun altına qoydu; Digər tərəfdən, onu s-u kimi yazdı, bu söz Helenin beyninə yerləşdirildi və onlar bu şəkildə işləməyə davam etdilər. Helen aldığı dəstək və təhsillə  İncəsənət bakalavr dərəcəsinə yiyələnən ilk görmə və eşitmə əngəli olan bir insan oldu. Əlilliyi olmasına baxmayaraq, etdikləri işlər insanları ruhlandırdı. Beş dildə danışan, velosiped sürən, səyahət edən, üzgüçülüklə məşğul olan və şahmat oynayan Helen Keller həyatını,  məqalələri və kitabları ilə əlilliyi olan şəxslərə kömək etməyə həsr edib. Bir çox təşkilatda, xüsusən Amerika Görmə Əlillər Fondunda iştirak etdi. Helen Keller "Hər şey Su ilə başladı" adlı bir kitab da yazdı.

 

Müəllim kimi diqqətəlayiq  işi sayəsində Anne Sullivan, əlilliyi olan uşaqlar üçün təhsilin dəyəri haqqında dünyaya məlumat verən bir simvol oldu. Beren Saatın  Helen Kelleri canlandırdığı  2013-cü il "Mənim dünyam" dramı bu hekayədən götürülmüşdür.

 

6.Maria Montessori

 

Montessori metodunun banisi Maria Montessori, ilk qadın həkim adı alaraq tibb məktəbini bitirdi. Montessori həyatını metodunu inkişaf etdirməyə həsr etdi. Həm müəllim, həm də müəllim təlimçisi idi. Onun nəzəriyyələri arasında uşaqlara  əsasən özlərini öyrətmək fikri var idi, əzbərçiliyə qarşı  idi. Müəllimlərin əsas məsuliyyətinin uşaqların təbii olaraq, səhvlərə yol verməklə öyrənməsinə imkan vermək olduğunu müdafiə edirdi və bu səbəblə uşaqlar üçün uyğun mühitin yaradılmasının vacibliyindən danışırdı. Həyatını təhsilə həsr edən Montessorinin metodu hələ də dünyanın əksər ölkələrində tətbiq edilir.

 

7.Sarvepalli Radhakrishnan

 

Sarvepalli Radhakrishnan böyük bir Hind alimi,müəllimi və eyni zamanda Hindistanın birinci vitse-prezidenti və ikinci prezidenti idi. Ruhani tərbiyəyə böyük əhəmiyyət verirdi. Düşünürdü ki, mənəvi hisslərini inkişaf etdirə bilməyən tələbələrin təhsili real deyil.

 

 Tələbələri ilə çox mehriban olmasıyla tanınır. Doğum gününün Hindistanda "Müəllimlər Günü" kimi qeyd olunması da ona olan  hörmətin göstəricisidir.

 

8.Savitribai Phule

 

Savitribai Phule, Hindistandakı ilk qadın məktəbinin ilk qadın müəllimi idi. Bütün maneələrə və təhqirlərə baxmayaraq təhsil və qadınlar üçün bir çox araşdırmalar etdi. Sonda onun təhsilə verdiyi töhfə İngiltərə hökuməti tərəfindən təqdir edildi. Bu gün Hindistanda bir çox qadın, Savitribai Phule'nin qadınların təhsil alması yolunda mövcud olan maneləri aradan qalmaq üçün apardığı mübarizə və əldə etdiyi uğura görə ona minnətdardır.

 

9. Jaime Escalante

 

1988-ci ildə Amerikada "Ən yaxşı müəllim" adlı bir kitab nəşr olundu və "Dayan və təslim ol" adlı bir film çəkildi. Həm kitab, həm də film təhsilə əhəmiyyətli töhfələr verən bir müəllim haqqında idi: Jaime Escalante.

 

 1974-cü ildə Los-Ancelesdəki Garfield Liseyində riyaziyyat fənnini tədris etməyə razı oldu. Ancaq özünü çətin bir mühitdə tapdı, liseydə zorakılıq və narkotik istifadəsi çox yüksək idi. Şagirdlər "problemli" olaraq xarakterizə edilirdi, bir çoxları  liseydəki şagirdlərin  heç nə öyrənə bilməyəcəklərini və təhsillərini tamamlamalarının  mümkün olmayacağını düşünürdülər.Amma Escalante şagirdləri ilə ünsiyyət qurmaq  və potensiallarını göstərmək üçün mübarizə apardı. Bir neçə şagird ilə inkişaf etmiş bir riyaziyyat proqramı başlatdı. Növbəti il, AP Hesablama testini alan Escalantein 33 tələbəsindən 30-u imtahandan keçdi, Jaime bu səy və uğur üçün bir çox mükafat qazandı.