Müasir dünyada dövlətlərin gələcəyini müəyyən edən əsas amillərdən biri elmdir, təhsildir və insan kapitalının keyfiyyətidir. Bu reallığı qəbul edən Azərbaycan dövləti son illərdə təhsil infrastrukturunun gücləndirilməsi, beynəlxalq proqramlara inteqrasiya və rəqabətqabiliyyətli gənc nəslin yetişdirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atıb. Lakin zamanın çağırışları və qlobal dəyişikliklər fonunda biz artıq təhsilin mövcud səviyyəsini daha da yüksəltməyə, yeni model universitetlər yaratmağa, gələcəyin liderlərini, elm adamlarını, strateqlərini və texnoloqlarını yetişdirəcək innovativ mərkəzlər qurmağa borcluyuq.
Məhz bu kontekstdə təklif edirəm ki, Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyevin adına beynəlxalq səviyyəli, ixtisaslaşmış, müasir texnologiyalar və elmi-tədqiqat yönümlü bir universitet yaradılsın. Bu universitet yalnız ölkə daxilində deyil, regionda və beynəlxalq təhsil məkanında nüfuzlu bir elm ocağına çevrilə bilər. Çünki Heydər Əliyev şəxsiyyəti təkcə bir siyasətçi yox, həm də elmə, biliyə, intellektual potensiala böyük önəm verən dövlət xadimi kimi tarixə düşüb. Onun “Təhsil millətin gələcəyidir” fikri bu gün də aktuallığını qoruyur və strateji vizionun göstəricisidir.
Yeni universitetin yaradılması bir neçə mühüm məqsədə xidmət edə bilər. İlk növbədə, bu ali təhsil müəssisəsi gələcəyin lider kadrlarını - idarəçiləri, tədqiqatçıları, texnoloqları və diplomatları yetişdirəcək. Burada təhsilin əsas ağırlıq mərkəzi texnoloji sahələr, idarəetmə, süni intellekt, kibertəhlükəsizlik, enerji strategiyaları və beynəlxalq münasibətlər kimi gələcək yönlü sahələr ola bilər. Həmçinin universitet daxilində beynəlxalq əməkdaşlıq platformaları, müştərək proqramlar və xarici ali məktəblərlə qoşma diplom layihələri də nəzərdə tutulmalıdır. Bu, Azərbaycan gəncliyinin yerli diplomla yanaşı, beynəlxalq səviyyəli kvalifikasiyalar əldə etməsinə imkan yaradacaq.
Beynəlxalq təcrübədə də bu cür nümunələr çoxdur. Qazaxıstanda yaradılan Nazarbayev Universiteti, Türkiyədə Atatürk adına ali məktəblər, Cənubi Koreyada Sejon adına universitetlər, Fransada Louis Pasteur Universiteti kimi nümunələr göstərir ki, milli liderlərin adını daşıyan universitetlər həm təhsildə keyfiyyət rəmzi, həm də milli identitetin daşıyıcısı ola bilər. Ən əsası isə bu cür universitetlər qlobal səviyyədə elmi əməkdaşlıq üçün mühüm platformalara çevrilirlər.
Heydər Əliyev adına yeni universitetin yaradılması həm də dövlətin milli ideoloji xəttinin təhsildə yaşadılması baxımından əhəmiyyətlidir. Bu təhsil ocağı təkcə diplom verən qurum deyil, həm də milli dəyərləri qlobal çağırışlarla uzlaşdıran, gəncləri vətənpərvər ruhda, yüksək intellektlə yetişdirən bir mərkəzə çevrilməlidir. Universitet təkcə Bakı şəhərində deyil, ölkənin regionlarından birində - məsələn, Gəncə, Naxçıvan və ya Şuşada da yaradılarsa, bu, həm regional inkişafı stimullaşdırar, həm də simvolik mənaya malik olar.
Təklif edirəm ki, bu universitetin modeli müasir yanaşmalarla formalaşdırılsın: dövlət-özəl tərəfdaşlığı, xarici investorların iştirakı, tədris azadlığı və tədqiqat müstəqilliyi prinsipləri qorunsun. Universitet elə bir struktura sahib olmalıdır ki, burada yalnız dərs deyənlər deyil, həm də araşdıran, kəşf edən, innovasiya yaradan akademik mühit formalaşsın. Müasir kitabxanalar, texnoparklar, startap inkubatorları və süni intellekt laboratoriyaları ilə zənginləşdirilmiş bir kampus mədəniyyəti qurulmalıdır.
Bu təklifin həyata keçməsi Azərbaycan təhsilinin yeni mərhələyə keçidini təmin edər. Bu, həm də cənab Prezident İlham Əliyevin təhsilin inkişafı üçün qoyduğu strateji xəttin davamı olar və ümummilli lider Heydər Əliyevin ideyalarının canlı şəkildə yaşamasına xidmət edər.
Qlobal rəqabətin gücləndiyi, bilik və informasiya savaşlarının getdiyi bu əsrdə ölkəmiz üçün elə təhsil mərkəzləri lazımdır ki, orada yetişən gənclər yalnız iş tapmaq üçün deyil, dünyanı dəyişdirmək üçün düşünə bilsinlər. Heydər Əliyev adına universitet məhz bu missiyanı yerinə yetirmək üçün real imkanlar yaradacaq.
Təhsil İşçilərinin Həmrəyliyi Alyansının (TİHA) sədri, təhsil eksperti Əmrah Həsənli
