Yaponiya təhsil sistemi uzun illərdir nizam-intizam və akademik uğurlar baxımından dünyanın ən qabaqcıl sistemlərindən biri hesab olunub. Lakin son illərdə, xüsusilə 2025-ci ilin yaz aylarında müşahidə olunan tendensiyalar bu imici sarsıtmağa başlayıb.
AzEdu.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, məktəbə davam etməyən uşaqların sayı rekord səviyyəyə çatıb. Bu artım təkcə təhsil sahəsində deyil, həm də ailələrin sosial-iqtisadi vəziyyətinə ciddi təsir göstərir.
Yaponiyada məktəbyaşlı uşaqların davamiyyətində müşahidə olunan kəskin azalma hökumət və təhsil ekspertləri arasında ciddi narahatlığa səbəb olub. Təhsil Nazirliyinin açıqladığı statistikaya görə, 2025-ci ilin yaz semestrində məktəbə getməyən şagirdlərin sayı əvvəlki illərlə müqayisədə əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Bu vəziyyət təkcə uşaqların təhsilindən geri qalmasına deyil, həm də ailədaxili ciddi problemlərə yol açır.
Ən diqqət çəkən məqam odur ki, bu tendensiya ailələrin iş həyatına da birbaşa təsir edir. Valideynlər, xüsusilə analar, övladlarının məktəbə getmək istəməməsi və ya psixoloji çətinlikləri səbəbindən işdən ayrılmağa məcbur qalırlar. Beləliklə, bu məsələ yalnız təhsil deyil, həm də əmək bazarı və ailə rifahı ilə əlaqədar geniş miqyaslı sosial problemdir.Uşaqların əhəmiyyətli bir hissəsi məktəbdə zorakılığa məruz qaldıqlarını bildirir. Bu, onların məktəbdən uzaqlaşmasına səbəb olur.COVID-19 pandemiyası dövründə onlayn təhsilə alışan bir çox şagird yenidən sosial məktəb mühitinə uyğunlaşmaqda çətinlik çəkir.
Yaponiyada təhsil sisteminin rəqabət yönümlü olması, imtahan təzyiqləri və “gələcəyin qazanılması üçün bu gün əzab çəkmək” anlayışı məktəblilərdə ciddi stress yaradır.Bəzi ailələrdə valideynlərin uzun iş saatları uşaqlara lazımi dəstəyi göstərməyə imkan vermir, bu isə təhsildən uzaqlaşmanı artırır.Bu problemlərin qarşısını almaq üçün hökumət və bələdiyyələr bir sıra tədbirlər görür.
Yaponiyada məktəb davamiyyəti ilə bağlı yaranan bu böhran təkcə təhsil sektorunu deyil, ailələrin rifahını və cəmiyyətin sabitliyini də təhdid edir. Uşaqların məktəbdən uzaqlaşması ilə valideynlərin iş həyatına son qoyması, ölkədə həm psixoloji, həm də iqtisadi ölçüləri olan bir sosial böhranı ortaya çıxarır. Bu problemin effektiv həlli üçün yalnız təhsil siyasəti deyil, sosial müdafiə və ailə dəstəyi sistemlərinin də birgə işləməsi vacibdir.
