Bakıda BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransı - COP29 keçirilir. Tədbir çərçivəsində “Yaşıl təhsil”-ə keçid, ixtisaslara “Yaşıl bacarıqlar”-ın əlavə edilməsi mövzuları müzakirə edilir.
Bəs görəsən,“Yaşıl dünya”-nın tələblərinə cavab verən sahələr hansılar olacaq? Hansı ixtisaslar məhz gələcəyin ixtisasıdır?
Mövzu ilə bağlı Milli Observatoriyanın İdarə Heyəti sədrinin müavini, təhsil mütəxəssisi Elçin Süleymanov AzEdu.az-a açıqlama verib.
Gələcək illərdə alternativ və bərpaolunan enerji mühəndisliyi ixtisasına böyük tələbat olacaq:
“Dünyanın ən mötəbər tədbirlərindən biri olan BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransı - COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi kifayət qədər tarixi hadisədir. 100-dən çox ölkədən, 70-80 minə qədər iştirakçı iqlim dəyişiklikləri problemlərini müzakirə etmək üçün ölkəmizə gəliblər. Yüksək səviyyədə təşkil olunan 10 günlük konfrans ekologiya problemlərini Bakıdan bütün dünyaya çatdırır.
Müzakirə olunan mövzular iqlim dəyişikliyinə qarşı ölkələrin atacağı addımları əhatə edir. COP29-da Azərbaycan çox böyük strategiya ilə - 2030-cu ilə qədər alternativ və bərpa olunan enerjinin ümumi enerji istehlakı içərisində 30%, 2050-ci ildə isə 50% olmasını bəyan etdi. Bu bəyanatın arxasında ölkəmizin iqtisadi gücü, potensialı, eyni zamanda Qarabağdakı quruculuq və abadlıq işlərində yaşıl texnologiyalardan istifadə və bununla bağlı anlaşmalar dayanır. Bu faktlar strategiyanın real olacağından xəbər verir. Azərbaycan coğrafi cəhətdən kifayət qədər günəşli və küləkli ölkədir. Təsadüfi deyil ki, Bakıya “küləklər şəhəri”deyirlər.
Azərbaycan il ərzində günəşli günlərinin sayı 300-dən çox olan nadir ölkələrdən biridir. Dolayısı ilə həm külək, həm də günəş enerjisi potensialımız kifayət qədər yüksəkdir. Bəhs edilən hədəfə çatmaq Azərbaycanın coğrafi quruluşuyla yanaşı, maliyyə potensialı və yetişmiş kadrları ilə mümkündür. Bununla əlaqəli bir neçə ildir bəzi universitetlərdə magistr səviyyəsində alternativ və bərpaolunan enerji mühəndisliyi ixtisası açılıb. Hətta bu ixtisasa yiyələnmək üçün Dövlət Proqramı ilə bir neçə gəncimiz xaricə də üz tutub. Düşünürəm ki, yaxın illərdə həm ali, həm də peşə və kollec təhsili olaraq bu sahənin mütəxəssislərinə, xüsusən də texniki heyətin yetişməsinə ciddi ehtiyac olacaq. Bu Azərbaycan üçün yeni bir sahədir. Bizim ənənəvi elektroenergetika, energetika, neft-qaz mühəndislərimiz var, amma alternativ və bərpaolunan enerjinin günəş paneli, eləcə də külək turbini istehsalı və təmiri, enerjinin saxlanması və transferi üzrə mütəxəssislərimiz yoxdur.
Son illərdə enerji dostu avtomobillər ölkəyə kifayət qədər gəlir. Bu həmin avtomobillərə gömrük rüsumunun tətbiq edilməməsindən qaynaqlanır. Nəzərə alsaq ki, bu kimi hibrit avtomobillərə ehtiyac duyulduğundan artıq elektriklə, hibritlə işləyən avtomobillərin təmiri mütəxəssisi, avtomobillərin təchizatı ilə bağlı infranstruktur mühəndislərinə tələb yaranır. Ona görə də universitetlər sürətli şəkildə bu istiqamətlərdə kadr yetişdirməyə başlayacaq”.
“İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə “Ağıllı kənd” və “Ağıllı şəhər” konsepsiyasına əsasən günəş panellərindən istifadə ilə elektrik təchizatı formalaşdırılır”,- deyə müsahibimiz qeyd edib.
“Qarabağda mütəxəssislərə ehtiyac var. İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə dünyanın ən böyük şirkətləri ilə birlikdə günəş və külək turbinlərindən istifadə edilərək enerji istehsalı nəzərdə tutulur. Bunun bir hissəsi həmin ərazilərə, bir hissəsi isə Avropaya nəql ediləcək. Böyük layihə Ərəb sərmayəsi və BP-nin dəstəyi ilə reallaşacaq və peşəkar kadrlara ehtiyac yaranacaq”.
