Təhsil sistemi hər ölkədə fərqli şəkildə qurulsa da, şagirdlərin müəyyən fənlərdə ümumi çətinlik yaşaması qlobal bir tendensiyadır. Xüsusilə də son illərdə beynəlxalq qiymətləndirmə testləri və ölkədaxili statistik araşdırmalar göstərir ki, bəzi fənlər hələ də şagirdlərin “ən qorxduğu” dərslər sırasındadır. AzEdu.az bu fənlərlə bağlı araşdırma aparıb.
ABŞ: ABŞ-də riyaziyyat nəticələri xüsusilə pandemiyadan sonra ciddi şəkildə enib. “Nation’s Report Card” (NAEP) hesabatına görə, 8-ci sinif şagirdlərinin riyaziyyat balları son 30 ilin ən aşağı göstəricisinə düşüb. Ekspertlər bu vəziyyəti tədris materiallarının mürəkkəbliyi, müəllim çatışmazlığı və riyaziyyatın gündəlik həyatla əlaqələndirilməməsi ilə izah edirlər.
Böyük Britaniya: Ofsted və Education Policy Institute tərəfindən yayımlanan məlumatlara əsasən, İngiltərədə şagirdlər arasında riyaziyyat fənnində zəif nəticə göstərənlərin sayı digər əsas fənlərlə müqayisədə daha çoxdur. Riyazi savadlılıq üzrə gender fərqləri də nəzərə çarpır - oğlanlar riyaziyyatda bir qədər irəlidə olsa da, ümumi göstəricilər zəifdir.
Fransa: Fransada 2023-cü ildə aparılan qiymətləndirmə testlərində orta məktəb şagirdlərinin 40%-dən çoxu riyaziyyatın əsas anlayışlarında ciddi çətinlik yaşayıb. Ölkədə riyaziyyatın tədrisində islahatlara ehtiyac olduğu barədə geniş ictimai müzakirələr gedir.
Almaniya: Almaniyada da oxşar vəziyyət hökm sürür. 2022-ci ildə yayımlanan PISA nəticələrinə görə, alman şagirdlərinin riyaziyyat üzrə nəticələri aşağı düşüb. Təhsil ekspertləri bu enişi pandemiya dövründə distant təhsilin keyfiyyətsizliyi və ailələrdə öyrənmə mühitinin zəifliyi ilə əlaqələndirirlər.
Avstraliya: Avstraliyada “NAPLAN” qiymətləndirmələri göstərib ki, orta məktəb şagirdləri arasında riyaziyyat üzrə göstəricilər son onillikdə sabit şəkildə enməkdədir. Təhsil Nazirliyi bu sahədə xüsusi proqramların hazırlanması üçün işçi qruplar formalaşdırıb.
Hindistan: Hindistanda da riyaziyyat zəif nəticə göstərilən əsas fənlərdən biridir. ASER hesabatına görə, kənd yerlərindəki 14-16 yaşlı şagirdlərin yalnız 44%-i sadə bölmə əməliyyatlarını düzgün yerinə yetirə bilir. Təhsilin keyfiyyətindəki bərabərsizlik və müəllimlərin ixtisas problemi əsas səbəblərdən sayılır.
Braziliya: Latın Amerikasının ən böyük ölkəsi olan Braziliyada da PISA nəticələri riyaziyyatın ciddi problem sahəsi olduğunu ortaya qoyur. Orta məktəb şagirdlərinin yalnız az bir qismi riyazi bacarıqlar üzrə minimal səviyyəni keçə bilir. Ölkədə yeni milli kurikulum bu istiqamətdə dəyişikliklərə start verib.
Yaponiya və Sinqapur kimi ölkələr isə bu mənzərənin istisnalarıdır. Hər iki ölkədə riyaziyyat dərslərində məntiqi düşünmə, mərhələli izah və praktiki tapşırıqlara əsaslanan yanaşmalar tətbiq olunur. Bu da onları PISA nəticələrində ilk sıralarda saxlamağa kömək edir.
