Azedu.az

Yeniyetməlik dövrü empatiya inkişafı üçün həlledici mərhələdir

Xəbərlər

20 Oktyabr 2025, 17:23
Yeniyetməlik dövrü empatiya inkişafı üçün həlledici mərhələdir

Yeniyetməlik dövrü insan həyatında empatiya və mənəvi dəyərlərin formalaşması baxımından kritik mərhələ hesab olunur. Bu dövrdə gənclər özlərini və ətraf aləmi anlamağa başlayır, "Mən kiməm?" sualına cavab axtarırlar və bunun nəticəsində identiklik, dəyərlər və dünyagörüş formalaşır.

AzEdu.az-ın araşdırmasına görə, bu yaş dövründə beyində sosial və emosional davranışlara cavabdeh olan sahələr xüsusilə prefrontal korteks, limbik sistem və güzgü neyronları sistemi sürətli inkişaf mərhələsinə daxil olur. Bu bölgələrin inkişafı gənclərin empatiya qurmaq, başqalarının hisslərini başa düşmək və mənəvi məsələlər üzərində düşünmək bacarıqlarını artırır.

Empatiya başqa bir insanın yerinə özünü qoymaq və onun hisslərini dərk etmək qabiliyyəti bu yaş dövründə daha da güclənir və gələcəkdə qurulacaq sağlam sosial münasibətlərin əsasını qoyur. Məsələn, Harvard Universitetində aparılan bir araşdırmada empatiya qabiliyyəti yüksək olan yeniyetmələrin zorakılıq hallarına daha az qarışdığı və könüllü ictimai fəaliyyətlərdə daha fəal iştirak etdiyi müəyyən edilib.

Eyni zamanda, bu dövrdə mənəvi dəyərlərin dürüstlük, ədalət, məsuliyyət və mərhəmət kimi anlayışların formalaşması da baş verir. Ailə mühiti, müəllimlərin rolu, sosial çevrə, ədəbiyyat və mədəniyyət bu dəyərlərin inkişafına güclü təsir göstərir.

Psixoloqlar qeyd edirlər ki, empatiya qismən doğuşdan gələn bir qabiliyyət olsa da, onun inkişafı üçün təcrübə və düzgün yönləndirmə vacibdir. Yeniyetmələr könüllü fəaliyyətlərə cəlb olunduqda, əxlaqi mövzularda açıq müzakirələr apardıqda və başqalarının hisslərini anlamaları təşviq edildikdə, empatiya və mənəvi dəyərləri daha güclü şəkildə inkişaf edir.

Nəticə etibarilə, yeniyetməlik dövründə gənclərə sosial, emosional və mənəvi baxımdan sağlam dəstək verilməsi, onların daha məsuliyyətli, anlayışlı və humanist fərdlər kimi formalaşması üçün mühüm rol oynayır.

Ramiz Mehdiyevin şəbəkəsi İFŞA OLDU - Bunlarla çeviriliş edəcəkdi
Son xəbərlərDaha çox