Azedu.az

Gələcəyin bacarıqları məktəblərdə - dünya ölkələrində təhsil yenilikləri

Xəbərlər

9 Oktyabr 2025, 18:36
Gələcəyin bacarıqları məktəblərdə - dünya ölkələrində təhsil yenilikləri

Müasir dünyada təhsil sistemləri daim yenilənir və dəyişən qlobal tələblərə uyğun olaraq yenidən qurulur. Bu prosesin əsas hissələrindən biri də müxtəlif fənlər  yəni dərs istiqamətləri üzrə aparılan elmi və pedaqoji araşdırmalardır. Bəzi dərslər artıq sabit və klassik metodlarla tədris olunsa da, bir çox fənlərlə bağlı dünya üzrə araşdırmalar hələ də davam etməkdədir.

AzEdu.az mövzu ilə bağlı araşdırma edib.

Rəqəmsal Texnologiyalar və İKT (İnformasiya-Kommunikasiya Texnologiyaları)

Rəqəmsal savadlılıq bu gün qlobal təhsil strategiyalarının əsas hədəflərindəndir. Dünyada müxtəlif ölkələrdə İKT-nin məktəb proqramlarına necə inteqrasiya olunması, hansı yaş qrupuna hansı səviyyədə texnologiya öyrədilməsinin daha effektiv olduğu, proqramlaşdırmanın erkən yaşlarda tədrisi və süni intellektin təhsildə tətbiqi ilə bağlı genişmiqyaslı araşdırmalar aparılır.

Maliyyə və İqtisadi Maarifləndirmə

Maliyyə savadlılığı yəni şəxsi büdcə idarəsi, kredit, investisiya və qənaət vərdişlərinin öyrədilməsi bir çox ölkənin təhsil gündəmindədir. Hazırda aparılan araşdırmalar bu fənnin hansı sinif mərhələsindən başlayaraq verilməsinin daha məqsədəuyğun olduğunu və real həyatda nə dərəcədə təsirli nəticələr verdiyini araşdırır.

Ətraf Mühit və İqlim Dəyişikliyi ilə Bağlı Fənlər

İqlim böhranı ilə bağlı beynəlxalq narahatlıqlar fonunda ekologiya, ətraf mühitin qorunması və iqlim dəyişikliyi mövzuları məktəb dərsliklərinə daxil edilir. Lakin bu mövzuların öyrədilmə forması, uşaqlara hansı metodla çatdırılmasının daha effektiv olduğu və bu dərslərin davranışlara təsiri ilə bağlı araşdırmalar hələ də davam edir.

Emosional və Sosial Bacarıqlar (SEL)

Dünyada artan psixoloji problemlər fonunda məktəblərdə “emosional intellekt”, “empatiya”, “özünü tənzimləmə”, “konfliktlərin dinc yolla həlli” kimi sosial-emosional bacarıqların tədrisi ilə bağlı geniş tədqiqatlar aparılır. Hazırda UNESCO və UNICEF kimi qurumlar bu sahəni təhsil sisteminə inteqrasiya etmək üçün pilot layihələr həyata keçirirlər.

Multikultural Təhsil və Mədəniyyətlərarası Kommunikasiya

Qloballaşan dünyada multikultural təhsil vacib istiqamətə çevrilib. Tədqiqatlar müxtəlif mədəniyyətlərə hörmət, tolerantlıq və fərqliliyin qəbulu kimi dəyərlərin məktəb proqramlarında necə effektiv şəkildə öyrədilməli olduğunu araşdırır.

Ədəbiyyatın Yeni Yanaşmalarla Tədrisi

Ənənəvi ədəbiyyat dərslərinin yenilənməsi ilə bağlı da tədqiqatlar davam edir. Bəzi ölkələrdə müasir ədəbi mətnlərin (bloqlar, sosial media yazıları, komikslər) dərs materialı kimi istifadəsi sınaqdan keçirilir. Məqsəd şagirdlərin müasir kontekstdə oxu marağını artırmaq və ədəbiyyata münasibəti dəyişməkdir.

STEM və STEAM Fənləri

STEM (Elm, Texnologiya, Mühəndislik, Riyaziyyat) və STEAM (buraya “Art” – yəni incəsənət də əlavə olunur) fənlərinin sintez olunaraq tədrisi yeni-yeni təhsil modellərinin əsasını təşkil edir. Bu yanaşmanın tətbiqi, onun real nəticələri və şagirdlərin bacarıqlarına təsiri hələ də aktiv şəkildə araşdırılır.

Əliyev Rusiyanın ideyasını BASDIRDI - Putin üzr istəyə bilər
Son xəbərlərDaha çox