Alimlər uzun illərdir cavab axtardıqları bir suala daha aydınlıq gətiriblər: elmaslar Yer səthinə necə çıxır? Yeni aparılan tədqiqatlara əsasən, bu qiymətli mineralların səthə daşınmasında volkanik püskürmələr, eləcə də karbon qazı (CO₂) və su buxarının həlledici rolu var.
AzEdu.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, tədqiqatçılar bu nəticəyə müasir kompüter modelləşdirmələri və geokimyəvi analizlər vasitəsilə gəliblər. Araşdırma göstərir ki, Yer səthindən yüzlərlə kilometr dərinlikdə, yüksək təzyiq və temperatur şəraitində yaranan elmaslar, nadir, lakin çox sürətli və partlayışvari püskürmələr nəticəsində səthə qalxır.
Bu püskürmələrə səbəb olan əsas qüvvələrdən biri CO₂ və su buxarının partlayıcı qarışımıdır. Bu qazlar, mantiya qatında yüksək təzyiq altında toplanaraq sürətlə genişlənir və "kimberlit" adlanan volkanik süxurlar vasitəsilə elmasları səthə daşıyır.
Tədqiqat müəllifləri qeyd edirlər ki, bu proses çox nadir və qısa zamanlı baş verir – elmaslar bir neçə saat ərzində Yer səthinə çatır. Əks halda, onlar yüksək temperatur səbəbindən yenidən qrafitə çevrilə bilərdi.
Bu kəşf təkcə elmasların mənşəyini anlamaq üçün deyil, həm də dərin geoloji proseslərin öyrənilməsi baxımından əhəmiyyətlidir.
