Bəşəriyyət növbəti Karrinqton qasırğasından sağ çıxa bilməyəcəkmi?
“Space Weather News”un qurucusu və kosmik hava tədqiqatçısı Ben Devidson, Yerin böyük bir geomaqnit fəlakətinin astanasında olduğunu açıqlayıb.
AzEdu.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, onun sözlərinə görə, maqnit qütblərinin sürətli yerdəyişməsi mümkün günəş “mikronovası” ilə birləşərək dağıdıcı sunamilərə, iqlim xaosuna və kütləvi məhvlərə səbəb ola bilər.
Son iki əsrdə planetin kosmik radiasiyaya qarşı maneə rolunu oynayan qoruyucu maqnit sahəsi təxminən 15 faiz zəifləyib. Şimal və Cənub qütbləri sürətlənmiş sürətlə dəyişir, bir-birinə yaxınlaşaraq Benqal körfəzinə doğru irəliləyir. Alimlər, həmçinin xəbərdarlıq əlaməti olaraq gördükləri auroraların aşağı enliklərdə getdikcə daha tez-tez baş verməsini qeyd edirlər.
Devidsonun sözlərinə görə, belə geomaqnit pozğunluqları hər 6000 ildən bir təkrarlanır, ən dağıdıcıları isə təxminən hər 12000 ildən bir baş verir. O, xəbərdarlıq edir ki, yaxın 10-25 il ərzində bəşəriyyət ağır ssenari ilə üzləşə bilər: elektrik şəbəkələrinin dağılması, GPS və peyk sistemlərinin sıradan çıxması, ərzaq təchizatı böhranı və planet əhalisinin əhəmiyyətli hissəsinin ölümü.
Tarixi presedentlər alimlərin narahatlığını təsdiqləyir. Məsələn, 1859-cu ildə Kerrinqton hadisəsi kimi tanınan güclü geomaqnit qasırğası teleqrafları iflic edib və hətta rabitə xətlərində yanğınlara səbəb olub. Ekspertlər hesab edirlər ki, 21-ci əsrdə oxşar hadisə kritik sistemləri və infrastrukturu sıradan çıxara bilər.
Alimlər həmçinin maqnit qütblərinin sürətlənmiş yerdəyişməsini və Cənubi Atlantika anomaliyasının Braziliya üzərində genişlənməsini qeyd edirlər. Bu proseslər Yerin nüvəsində qeyri-sabitlikdən xəbər verir, planetin kosmik radiasiyaya qarşı həssaslığını artırır və mütəxəssislərin narahatlığını artırır.
