Son illərdə təhsildə gender seçimi və peşə yönümü dünya miqyasında mühüm araşdırma mövzusuna çevrilib. Fərqli ölkələrdə aparılan təhlillər göstərir ki, oğlan və qız tələbələrin ixtisas seçimində ciddi fərqlər müşahidə olunur. Xüsusilə oğlanların texniki və dəqiq elmlərə, qızların isə humanitar və sosial sahələrə yönəlməsi qlobal trendlər arasında yer alır. Bu tendensiyalar həm təhsil siyasətinə, həm də gələcək əmək bazarına birbaşa təsir göstərir.
AzEdu.az mövzu ilə bağlı araşdırma edib.
Dünya üzrə aparılan təhsil araşdırmaları göstərir ki, oğlan tələbələr daha çox texniki və dəqiq elmlərlə bağlı ixtisaslara üstünlük verirlər. Ən çox seçilən sahələr sırasında mühəndislik, kompüter elmləri, fizika və riyaziyyat ön plana çıxır.
UNESCO və müxtəlif beynəlxalq təhsil qurumlarının hesabatlarına əsasən, oğlanlar STEM (elm, texnologiya, mühəndislik və riyaziyyat) istiqamətli ixtisaslara qızlardan xeyli daha çox maraq göstərirlər. Məsələn, ABŞ və Böyük Britaniyada mühəndislik və kompüter elmləri üzrə ixtisaslarda oğlanların üstünlüyü bəzi hallarda 7:1 nisbətinə çatır.
Ekspertlər bu tendensiyanı sosial stereotiplərlə, rol modellərinin azlığı və ailəvi gözləntilərlə əlaqələndirirlər. Qızlar isə əsasən səhiyyə, biologiya, psixologiya və sosial elmlər kimi insan yönümlü sahələri seçirlər. Beynəlxalq təhlillər həmçinin göstərir ki, riyaziyyat oğlanların ən çox sevdiyi fənlərdən biridir. Cambridge Assessment-in sorğusuna əsasən, dünya üzrə şagirdlərin 38%-i riyaziyyatı ən çox sevdikləri fənn kimi qeyd edib. Bu kateqoriyada da oğlanların üstünlük təşkil etdiyi bildirilir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu tendensiya gələcəkdə əmək bazarının gender balansına da təsir edə bilər. Belə ki, texnologiya və mühəndislik kimi gəlirli və strateji sahələrdə qadın iştirakının azlığı həm cəmiyyət, həm də iqtisadiyyat üçün müəyyən problemlər yarada bilər.
Hazırda bir çox ölkələrdə qızların da texniki sahələrə yönləndirilməsi üçün müxtəlif təşviq proqramları və təhsil kampaniyaları həyata keçirilir.
