2025-ci ildə dünyanın müxtəlif ölkələrində uşaq ölüm göstəriciləri və səbəbləri hələ də ciddi ictimai səhiyyə məsələsi olaraq qalır. Dünya Səhiyyə Təşkilatının və UNICEF-in son məlumatlarına əsasən, 5 yaşa qədər uşaqların ölüm səbəbləri əsasən neonatal problemlər, infeksion xəstəliklər və qidalanma çatışmazlığı ilə əlaqəlidir.
AzEdu.az mövzu ilə bağlı dünya ölkələri arasında araşdırma aparıb.
Almaniya – Uşaq ölüm göstəricisi 3,8/1000 civarındadır. Əsas səbəblər: vaxtından əvvəl doğum və doğuş travmaları. Ölkədə neonatal xidmətlər yüksək səviyyədə olsa da, bəzi nadir xəstəliklər ölümə səbəb ola bilir.
Türkiyə – 18–20/1000 göstəricisi ilə inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında yer alır. Əsas səbəblər: prematur doğum, pnevmoniya və qidalanma pozğunluqları.
Rusiya – Son illərdə bu göstərici 5–7/1000 civarına enib. Ölüm səbəbləri arasında doğuş zamanı yaranan fəsadlar və bəzi yoluxucu xəstəliklər ön plandadır.
Çin – 7–8/1000-lik göstərici ilə neonatal problemlər və infeksiyalar ən çox rast gəlinən ölüm səbəbləridir. Çin hökuməti uşaq sağlamlığına yönəlmiş proqramları artırmaqdadır.
Azərbaycan – 19/1000 göstəricisi ilə regionda orta sıralarda yer alır. Əsas risk faktorları arasında prematur doğum, qidalanma problemləri və yoluxucu xəstəliklər var.
Gürcüstan – Təxminən 14–15/1000 göstərici ilə neonatal və infeksion səbəblər önə çıxır. Sanitariya və səhiyyə xidmətlərindəki çatışmazlıqlar ölüm hallarını artırır.
Fransa – 3–4/1000 uşaq ölüm nisbəti ilə Avropanın aparıcı ölkələri sırasındadır. Əsasən doğuşla bağlı fəsadlar və genetik xəstəliklər müşahidə olunur.
ABŞ – 5–6/1000 göstərici ilə Qərb ölkələri arasında daha yüksək səviyyədədir. İqtisadi və sosial fərqliliklər, xüsusilə azlıqlar arasında uşaq ölüm nisbətini artırır.
Böyük Britaniya – 3–5/1000 civarında olan göstəricidə neonatal səbəblər üstünlük təşkil edir.
Yaponiya – 2–3/1000 ilə dünyanın ən aşağı uşaq ölüm göstəricilərinə malikdir. Əsas səbəblər yalnız tibbi cəhətdən kompleks neonatal vəziyyətlərdir.
Nəticədə uşaq ölümü, ölkənin sosial rifahı, səhiyyə infrastrukturu və əhalinin ümumi yaşayış səviyyəsi ilə sıx bağlıdır. Neonatal xidmətlərə yatırım, erkən diaqnostika və qidalanma proqramlarının gücləndirilməsi bu rəqəmləri azaltmaq üçün əsas yollardan hesab olunur.
