“Uşağın ona qarşı törədilmiş cinsi zorakılığa səssiz qalmasının səbəbləri əsasən təcavüzkarın yaratdığı qorxu, təhdid və manipulyasiya ilə bağlıdır”.
Bu sözləri AzEdu.az-a açıqlamasında psixoloq Ləman Telamanqızı deyib.
“Uşaqlara qarşı cinsi zorakılıq hallarının 75-80%-ni tanıdıqları, yaxınları və ya qohumları törədir. Həm oğlanlar, həm də qızlar cinsi zorakılığın qurbanı olurlar. Ən həssas yaş 8-12 yaşdır, lakin müşahidələrə əsasən, körpələr də cinsi istismara məruz qala bilirlər.
Uşağın cinsi zorakılığa məruz qalmasını aşkar etmək elə də çətin deyil. Təcavüz edən şəxs özünü şübhəli apara bilər, həmçinin, uşaq bu barədə yaxınlarına danışa bilər. Lakin cinsi zorakılığın xarakteri elədir ki, gizlilik onun mövcudluğu üçün vacib şərtdir”.
Psixoloq uşaqların cinsi istismarının aşkarlanmasında mütəxəssislərin rolundan danışıb:
“Uşaqlarda cinsi zorakılığın üzə çıxması halında psixoloq, pedaqoq və sosial işçilərin qarşısında duran üç əsas vəzifə dayanır. Uşağa kömək etmək, ona dəstək olmaq və bu cinayət əməlinə görə müvafiq orqan və qurumlara məlumat vermək lazımdır.
Çox vaxt uşaqlar zorakılığa məruz qaldığı zaman böyüklərdən bunu heç kimə deməmələrini və unutmalarını istəyirlər. Uşaq sizdən başına gələnləri heç kimə deməməyinizi xahiş edə bilər, lakin cinsi istismar ciddi cinayətdir. Hər şeyi olduğu kimi buraxaraq, uşağın həyatının və sağlamlığının təhlükəsizliyinə əmin ola bilməzsiniz. Mütləqdir ki, uşaq sizə belə bir məlumat verirsə, müvafiq orqanlara müraciət edəsiniz".
L.Telmanqızı cinsi zorakılığa məruz qalan uşaqlar (xüsusilə ailədə) çox vaxt özlərini çarəsiz, vəziyyəti idarə edə bilməyən insanlar kimi qəbul edirlər:
“Uşağın ona qarşı törədilmiş cinsi zorakılığa səssiz qalmasının səbəbləri əsasən təcavüzkarın yaratdığı qorxu, təhdid və manipulyasiya ilə bağlıdır. Uşaq elə düşünür ki, təcəvüzkarın etdiklərini kiməsə söyləsə onun ailəsinə, sevdiyi şəxslərə zərər verəcək. Onlarda belə bir psixologiya formalaşır: “əgər başqa uşaqların deyil, mənim başıma gəlirsə, deməli, buna layiqəm”. Həmin uşaqlarda kifayət qədər müqavimət göstərə bilmədikləri üçün günahkarlıq hissi yaranır. Ümidsizliyə qapılaraq: “heç kim mənə inanmayacaq, kömək etməyəcək”, kimi düşünürlər. Nəticədə özlərini inandırmağa çalışırlar ki, o həqiqətən də zərər görməyib, hər şey yolundadır. Özlərini bir növ qurban verdiklərini hesab edirlər.
Psixoloqlar olaraq valideynlərə səslənirik ki, uşaqlarınızı qoruyun və zorakılığın ən adi versiyasında belə lazımi dövlət orqanlarına müraciət edin”.
