AzEdu.az təhsil üzrə mütəxəssis Elçin Əfəndinin izahı ilə qəbul imtahanlarında balların hesablanma qaydasını izahlı formada təqdim edir.
Bloklar üzrə balların hesablanma qaydası:
NB=NB(qapalı)+NB(açıq)
NB-fənn üzrə nisbi bal;
NB qapalı-qapalı tipli tapşırıqlar üzrə nisbi bal;
NB açıq-açıq tipli tapşırıqlar üzrə nisbi baldır.
Qapalı tipli tapşırıqlar üzrə nisbi balın hesablanması: NB(qapalı)= (Dqapalı-1:4 Yqapalı)*100:33
D qapalı-qapalı tipli tapşırıqlar üzrə düzgün cavablar;
Y qapalı-qapalı tipli tapşırıqlar üzrə yanlış cavablar.
1:4= 4 səhv bir düzü aparır.
Nəticə mənfi alınarsa, bu zaman NBqapalı=0 götürülür.
* = vurma işarəsi.
Açıq tipli tapşırıqlar üzrə nisbi balın hesablanması: NB(açıq)=(Dkod-ənənəvi+2*Dyazılı)*100:33
D kod ənənəvi-cavabların kodlaşdırılması üçün tələb olunan açıq tipli tapşırıqlar üzrə düzgün cavablar;
D yazılı-yazılı şəkildəcavablandırılması tələb olunan situasiya, mətn və s. formatlı markerlər tərəfindən yoxlanılan açıq tipli tapşırıqlar üzrə verilən balların cəmidir.(Burada 0, 2də1 və 1 balla qiymətləndirilmə aparılır).
Nümunələrlə İZAH:
Rəqəmləri müvafiq olaraq yerinə qoyub hesablasaq, o zaman aşağıdakıları alırıq:
Bilirik ki, bloklar üzrə hər fəndən 30 sualdır. Burada 22 sual qapalı, 5 sual açıq-ənənəvi, 3 sual isə yazılması tələb olunan tapşırıqlardır. Elə isə olduğu kimi hesablayaq;
İlk addım: Qapalı cavablar üzrə nisbi balın tapılması:
Abituriyent 22 qapalı sualdan hamısına düzgün cavab yazıbsa:
22-0=22
22*3,0303=66,66666666666667
1 sual = 3,03
İkinci addım: Açıq cavablar üzrə nisbi balın tapılması:
Abituriyent 5 ənənəvi sualı düzgün cavablandırıb və markerlər tərəfindən verilən qiymətin cəmi 6-dırsa:
5+6=11
11*3,03=33,33333333333333
1 sual =3,03
Nisbi balı müəyyən etmək üçün 66,66666666666667 üzərinə 33,33333333333333 gəlinir və bu zaman 100 bal alınır. Bundan sonra həmin fənnin çəki əmsalı neçədirsə, ona da vurulur.
Məsələn, I blok üzrə Riyaziyyat fənnini hesablayıb 100*1,5=150 bal ala bilərik. Kimya fənni üzrə isə 100*1=100 bal.
Qapalı tipli suallarda səhvlər doğru cavablara təsir edir. Açıq tipli suallarda isə təsir etmir.
İxtisas blokları üzrə çəki əmsalları:
I ixtisas qrupuda Riyaziyyat və Fizika əsas fənn sayıldığından çəki əmsalları 1,5-dir. Kimyanın çəki əmsalı 1-dir.
II ixtisas qrupunda Riyaziyyat və Coğrafiyanın çəki əmsalı 1,5, Tarixin çəki əmsalı 1-dir.
III ixtisas qrupunda Azərbaycan dili və Tarixin çəki əmsalı 1,5 , Ədəbiyyatın çəki əmsalı 1-dir.
IV ixtisas qrupu üzrə Biologiya və Kimyanın çəki əmsalı 1,5 , Fizikanın çəki əmsalı 1-dir.
Xatırladaq ki, hesablanmanın izahı Dövlət İmtahan Mərkəzinin açıqlamasına əsaslanır.