Çində aparılan yeni araşdırma mikroqliya hüceyrələrinin transplantasiyasının neyrodegenerativ xəstəliklərin müalicəsində perspektivli yanaşma ola biləcəyini göstərir.
AzEdu.az “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, “Science Translational Medicine” jurnalında dərc olunan tədqiqat Xiamen Universitetinin Tibb Fakültəsi Neyrologiya İnstitutu tərəfindən həyata keçirilib.
Mikroqliya mərkəzi sinir sisteminin rezident immun hüceyrələri olub, beyin toxumasının qorunması və bərpasında əsas rol oynayır. Alimlər bildirirlər ki, mikroqliyanın funksional pozulması Alsheymer kimi xəstəliklərin inkişafında mühüm rol oynayır. Buna görə də zədələnmiş mikroqliyanın sağlam hüceyrələrlə əvəzlənməsi terapevtik strategiya kimi nəzərdən keçirilir. Əvvəllər mikroqliya yenilənməsi, əsasən, sümük iliyi transplantasiyası vasitəsilə aparılırdı. Lakin bu üsul aşağı effektivlik, radiasiya və kimyaterapiya zərər riski kimi məhdudiyyətlərə malikdir. Xiamen tədqiqatçıları isə yeni yanaşma, “trisiklik mikroglial tükənmə” üsulunu sınayıblar. Bu metodla siçan beynində mövcud disfunksional mikroqliya azaldılıb və sonradan sağlam mikroqliya hüceyrələri birbaşa beyin toxumasına yerləşdirilib. Nəticədə “transplante” edilmiş hüceyrələr korteks və hipokampusda yerləşərək endogen mikroqliyaya bənzər funksiyalar qazanıb. Heyvan modellərində müşahidə olunan nəticələr neyron itkisini yavaşlatmaq və xəstəlik əlamətlərini azaltmaq potensialını göstərib.
Tədqiqatçılar vurğulayırlar ki, bu yanaşma hazırda yalnız heyvan modellərində sınanıb və klinik tətbiqə qədər geniş araşdırmalara ehtiyac var. Buna baxmayaraq, mikroqliya əsaslı hüceyrə terapiyası gələcəkdə neyrodegenerativ xəstəliklərin müalicəsində mühüm addım ola bilər.
