Alimlər siçanların insanlara bənzər şəkildə ilk yardım təcrübələrini tətbiq etdiyini müəyyənləşdiriblər.
AzEdu.az AZƏRTAC-a istinadla xəbər verir ki, bu kəşf gəmiricilərin huşsuz vəziyyətə düşən yoldaşlarına yardım etməyə çalışdığını ortaya qoyur. Tədqiqatçılar gəmiricilərin sosial qarşılıqlı əlaqələrində huşunu itirmiş tərəfdaşlarını canlandırmağa cəhdini müşahidə ediblər. Bu davranış insanlarda reanimasiyaya oxşar ilk yardım üsullarına bənzəyir.
“Science” jurnalında dərc edilən araşdırmada alimlər siçanları anesteziya edərək huşsuz vəziyyətə gətirib və “tamaşaçı” rolunda başqa siçanları ətrafda yerləşdiriblər. Təcrübə əsnasında huşunu itirmiş siçanla qarşılaşan digər siçanlar əvvəlcə onu təmizləyib, ardınca ağız və dilini dişləyərək tənəffüs yollarını açmağa çalışıblar. Çoxsaylı hallarda huşunu itirmiş siçanın dilini çəkərək tənəffüs yolunu genişləndirməyə cəhd ediblər. Həmçinin plastik topu ağızlarında saxlayan siçanlar yoldaşlarının həyatını xilas etmək üçün topu çıxarıb və ardından təcili müdaxiləyə davam ediblər. Bu prosesin nəticəsi olaraq siçanların davranışlarının təxminən 80 faizi uğurlu nəticələrə gətirib çıxarıb.
Tədqiqatçılar siçanların bu davranışlarının yalnız təsirli olduğunu deyil, həm də insanlara CPR (kardiopulmonar reanimasiyanı) tətbiq etmək qaydalarını xatırlatdığını qeyd edirlər. Onların davranışları CPR zamanı huşunu itirmiş insanın tənəffüs yolunun açılması metodunu oxşar şəkildə təkrarlayır. Bu kəşf məməlilərin arasında sosial qarşılıqlı əlaqələrin necə işlədiyini və heyvanların bir-birlərinə necə yardım olduqlarını daha yaxşı anlamağa kömək edir. Alimlər siçanların bu davranışlarının yalnız tanışlıq və sosial bağlardan təsirləndiyini, ancaq yeni bir şeyə qarşı maraq göstərərək qarşılıqlı əlaqə istəmədiklərini bildirirlər. Bu, məməlilərin bir-birlərinə yardım etmə qabiliyyətini ortaya qoyan bir digər nümunədir. Şimpanzelərin yaralı dostlarına kömək etməsi və delfinlərin nəfəs almağa çətinlik çəkən pod üzvlərini səthə itələməsi də buna bənzər bir sosial davranışın təzahürüdür.
Bu araşdırma heyvanlar aləmində sosial yardımlaşmanın və qarşılıqlı əlaqələrin necə formalaşdığını daha dərindən anlamağa imkan yaradır.
