Dünya ölkələrində məktəblərdə tədris dili ölkənin rəsmi dövlət dilinə əsaslanır, lakin bir çox ölkədə əlavə olaraq xarici dillər də tədris edilir. Bu, həm beynəlxalq ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirmək, həm də qlobal əmək bazarına hazırlıq məqsədi daşıyır.
Azərbaycanda məktəblərdə əsas tədris dili Azərbaycan dilidir. Bununla yanaşı, uşaqlar ingilis dili, rus dili, fransız, alman, ərəb və fars dillərini öyrənirlər. Bu yanaşma şagirdlərə həm milli kimliklərini qorumağa, həm də beynəlxalq ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirməyə imkan verir.
AzEdu.az-ın araşdırmasına görə, Avropada vəziyyət ölkədən ölkəyə dəyişir.
Almanya: əsas tədris dili almandır, lakin məktəblərdə ingilis dili geniş öyrədilir. Bundan əlavə, fransız, ispan və latın dilləri də seçim fənni kimi təklif olunur.
Fransa: fransız dili əsas tədris dili olmaqla yanaşı, ingilis dili və bəzi hallarda alman və ispan dilləri öyrədilir.
Belçika: rəsmi dillərdən biri olan flamand və ya fransız dili əsas tədris dili hesab olunur. Eyni zamanda, ingilis dili və alman dili də məktəblərdə öyrədilir.
Şimali Amerika və Asiya ölkələrində də çoxdilli təhsil geniş yayılıb:
Kanada: İngilis və Fransız dilləri əsas dillərdir. Uşaqlar həm dövlət dili, həm də əlavə dillər öyrənirlər.
Çin: Mandarin dili əsas tədris dili olsa da, məktəblərdə ingilis dili geniş tədris olunur, bəzi məktəblərdə fransız və alman dilləri də əlavə fənn kimi öyrədilir.
Hindistan: Dövlət və regional dillər əsas tədris dili kimi istifadə olunur. İngilis dili isə milli səviyyədə ikinci dil kimi öyrədilir və bəzi məktəblərdə digər regional dillər də tədris olunur.
Skandinaviya ölkələrində də çoxdilli yanaşma tətbiq olunur:
Finlandiya: əsas dillər fin və ya isveç dili olsa da, uşaqlar ingilis dili, alman dili və fransız dilini məktəb illərindən başlayaraq öyrənirlər.
Norveç: Norveç dili əsas dil olsa da, ingilis dili tədris proqramının mühüm hissəsidir.
Maraqlıdır ki, bəzi ölkələrdə əlavə dil kimi Azərbaycan dili də tədris olunur. Bu, əsasən Azərbaycanla mədəni, tarixi və siyasi əlaqələri olan ölkələrdə müşahidə edilir. Məsələn, 2022-2023-cü tədris ilində Ermənistanda 4 məktəbdə Azərbaycan dili dərsləri aparılıb.
Bundan əlavə, Çin hökumətinin dəstəyi ilə Pekin Xarici Dillər Universiteti tərəfindən yaradılan pulsuz virtual təhsil platformasında Azərbaycan dili dərsləri təklif olunur. Bu platforma Çinli tələbələrə Azərbaycan dilini öyrənmək imkanı yaradır.
Cənubi Koreyada da Azərbaycan dili tədris olunur. Hankuk Xarici Dillər Universitetində Azərbaycan dili, Koreya hökumətinin dəstəyi ilə tədris edilən 15 strateji dildən biridir.
Beləliklə, dünyanın əksər ölkələrində məktəblərdə əsas tədris dili dövlət dili olmaqla, ingilis dili, alman dili, fransız dili, rus dili və regional dillər əlavə olaraq öyrədilir.
