Məktəb forması uzun illərdir ki, bir çox ölkələrdə təhsil sisteminin vacib hissəsi hesab olunur. Formanın məqsədi şagirdlər arasında bərabərliyi təmin etmək, diqqəti dərslərə yönəltmək və məktəb mədəniyyətini qorumaqdır. Lakin bütün ölkələrdə bu qayda eyni deyil. Bəzi dövlətlərdə məktəb geyimi şagirdlər üçün sərbəstdir və valideynlər öz övladlarının gündəlik geyimlərini seçməkdə sərbəstdirlər.
AzEdu.az olaraq müxtəlif ölkələrdə məktəb forması ilə bağlı vəziyyəti araşdırdıq və maraqlı nəticələr əldə etdik.
ABŞ-ın əksər ştatlarında məktəb forması məcburi deyil. Şagirdlər geyimlərini sərbəst seçə bilirlər. Formanın tətbiq olunduğu yalnız xüsusi özəl məktəblər və bəzi ictimai liseylərdir. Burada əsas məqsəd fərdi üslubu təşviq etməkdir.
Kanadada da dövlət məktəblərində forma məcburi deyil. Valideynlər və şagirdlər gündəlik geyimləri öz zövqlərinə uyğun seçirlər. Formanın tətbiqi əsasən özəl məktəblərdə və bəzi elit liseylərdə görülür.
Avropa ölkələrində vəziyyət qarışıqdır. Məsələn:
İsveç, Danimarka, Norveç, Finlandiya – şagirdlər məktəb formasından azaddırlar, geyim sərbəstdir. Məqsəd uşaqların rahatlığı və fərdi ifadə azadlığını təmin etməkdir.
Almaniya, Fransa, İtaliya – burada əksər məktəblərdə forma məcburi deyil, lakin bəzi privat məktəblərdə tələb olunur.
Dövlət məktəblərində şagirdlər üçün formanın tətbiqi məcburi deyil, amma məktəb ictimaiyyətinin müəyyən etdiyi geyim qaydalarına riayət etmələri gözlənilir. Formanın istifadə olunduğu əsasən özəl və elit məktəblərdir.
Yaponiya, Cənubi Koreya, Çin – bu ölkələrdə məktəb forması demək olar ki, hər məktəbdə məcburidir. Formanın məqsədi disiplin, bərabərlik və məktəb kimliyinin qorunmasıdır.
Hindistan, Sinqapur – əksər dövlət məktəblərində forma tətbiq olunur, lakin bəzi beynəlxalq məktəblərdə geyim sərbəstliyi mövcuddur.